Социологија - Факултет политичких наука

Studijski program sociologije pripada naučnoj oblasti društvenih nauka u čijem sastavu se nalaze četiri uža naučna polja: Teorijska sociologija, Metodologija socijalnih istraživanja, Posebne sociologije i Socijalna antropologija.

Disciplinarno studijsko izučavanje sociologije na Univerzitetu u Banjoj Luci nije započelo na Fakultetu političkih nauka, nego na Odsjeku za filozofiju i sociologiju Filozofskog fakulteta Univerziteta u Banjoj Luci, koji je formiran 1994. godine. Komisija je sačinila Elaborat o osnivanju Odsjeka za filozofiju i sociologiju na Filozofskom fakultetu Univerziteta u Banjoj Luci, sa nastavnim planom i programom studija koji se dosta oslanjao na nastavne planove i programe filozofskih fakulteta sa područja bivše Jugoslavije, a posebno Filozofskog fakulteta Univerziteta u Beogradu i Filozofskog fakulteta Univerziteta u Novom Sadu.

Sociologija se izučavala u okviru dvopredmetnog studija Filozofije i sociologije Filozofskog fakulteta Univerziteta u Banjoj Luci do 2007. godine. Tadašnjim nastavnim planom i programom bilo je predviđeno izučavanje temeljnih filozofskih i temeljnih socioloških predmeta. Vršene su i neophodne inovacije u nastavnim planovima i programima i uvođeni novi predmeti.

U 2000. godini Odsjek za filozofiju i sociologiju otvorio je dva kolegija postidplomskih studija: Savremena sociologija i Savremena filozofija, a u nastavnom procesu su angažovani i nastavnici sa drugih univerziteta.

U toku 2004. godine počeo je sa radom Institut za filozofiju i društvena istraživanja.

Nakon prelaska na bolonjski koncept studiranja, na Studijskom programu sociologije prvo je licenciran trogodišnji studij, koji je kasnije prerastao u četvorogodišnji studij sa revidiranim nastavnim planovima i programima. Nastava je organizovana po modelu 4 + 1 + 3 (osnovne, master i doktorske studije), s tim što je prva godina osnovnih studija bila jedinstvena za sve studente studijskih programa Fakulteta političkih nauka.

U 2010. godini je na Fakultetu političkih nauka pokrenut studij sociologije na drugom ciklusu (diplomski studij) u trajanju od jedne godine. U 2016. godini došlo je do izmjene nastavnog plana i programa diplomskog studija, a studenti koji su završavali ovaj studij sticali su zvanje master sociologije.

U toku 2017. godine na Fakultetu političkih nauka pokrenut je trogodišnji program integrisanih doktorskih studija: Doktorski studij društvenih nauka za istraživačke oblasti Sociologija, Politikologija, Socijalni rad i socijalna politika i Studije medija. Odbranom doktorske disertacije kandidati iz oblasti Sociologije stiču zvanje doktor sociologije.

Kroz nastavne procese Studijski program sociologije studentima pruža neophodna teorijska znanja o složenosti društava, društvenih procesa i odnosa i osposobljava ih za njihovo istraživanje.

ANGAŽOVANI NASTAVNICI I SARADNICI

Prof. dr Braco Kovačević, prof. dr Lazo Ristić, prof. dr Ivan Šijaković, prof. dr Pejo Đurašinović, prof. dr Nemanja Đukić, prof. dr Duško Trninić, doc. dr Ranka Perić Romić (šef studijskog programa), doc. dr Aleksandar Janković, dr Dalibor Savić, Bojana Vukojević (MA), Dušanka Slijepčević (sekretar studijskog programa).

VRSTA STUDIJA I ISHOD PROCESA UČENJA

Vrsta studija: Osnovne akademske studije

Ishodi procesa učenja: Po završetku studija, studenti će vladati osnovnim pojmovima iz sociologije i srodnih disciplima;poznavaće ključne postavke važnijih teorija o društvu, kao i procese i aktere funkcionisanja drštva i društvenih promena; biće sposobni da opišu najvažnije pojave i probleme, klasifikuju ih i povežu sa srodnim problemima i pojavama; vladaće osnovnim metodama i procedurama prikupljanja, sistematizacije i analize podataka; biće osposobljeni da samostalno proširuju svoja znanja i prenose ih drugima.

Studijski program sociologije u četvrtoj godini studija usmjerava studente na Opšti smjer i Nastavnički smjer.

a) Opšti smjer

Opšti smjer studija sociologije osposobljava studente za različite poslove u kojima se traži razumijevanje društvenih procesa i poznavanje načela naučnog pristupa društvenoj problematici. Studenti koji završe opšti smjer studija sociologije osposobljeni su za rad u centrima za ocijalni rad, nevladinim organizacijama i privatnim agencijama, državnoj upravi, izdavaštvu, kulturi, medijima, preduzećima itd.

b) Nastavnički smjer

Nastavničko usmjerenje studija sociologije podrazumijeva sticanje nastavničkih kompetencija. Osposobljavanje te vrste provodi se posredstvom pedagoško-didaktičkih i psiholoških predmeta te metodike i prakse nastave sociologije. Studenti koji završe nastavnički smjer osposobljeni su za izvođenje nastave sociologije i drugih predmeta koje sociolozi predaju u srednjoj školi.

AKADEMSKI NAZIV

Na osnovu Pravilnika o listi strukovnih, akademskih i naučnih zvanja (“Službeni glasnik Republike Srpske”, broj 117/14 i 83/15):

Diplomirani sociolog – 240 ECTS – nakon završenog opšteg smjera
Diplomirani profesor sociologije – 240 ECTS – nakon završenog nastavničkog smjera

USLOV ZA UPIS NA STUDIJSKI PROGRAM

Opšti uslovi:

Posebni uslovi:

1. Završena četvorogodišnja srednja škola (boduje se prosječna ocjena opšteg uspjeha u prethodnom, srednjoškolskom obrazovanju).

2. Posjedovanje uvjerenja o zdravstvenom stanju kandidatkinje/kandidata (uvjerenje izdaje nadležna zdravstvena ustanova).

3. Prijava na konkurs za upis na ovaj nivo studija.

4. Položen kvalifikacioni ispit.

Posebni uslovi utvrđuju se na kvalifikacionom ispitu koji se sastoji iz:

1. Provjera znanja iz oblasti srpskog jezika.

2. Provjera znanja iz opšte sociologije.

3. Provjera znanja iz opšte informisanosti

4. Provjera znanja iz oblasti društvenog života

NASTAVNI PLAN PRVOG CIKLUSA STUDIJSKOG PROGRAMA SOCIOLOGIJE

Sem.		Predmet	Status	P	V	DON	ECTS
1.	1.	Uvod u političke nauke	O	3	1	0	6
	2.	Uvod u filozofiju	O	2	2	0	5
	3.	Uvod u sociologiju	O	3	3	0	7
	4.	Uvod u socijalnu politiku	O	3	3	0	7
	5.	Strani jezici	I	2	2	0	5
				13	11	0	30

Sem.		Predmet	Status	P	V	DON	ECTS
2.	1.	Uvod u komunikologiju i informisanje	O	3	2	0	6
	2.	Osnove ekonomije	O	3	1	0	5
	3.	Savremena istorija	O	3	1	0	5
	4.	Osnove prava	O	3	1	0	5
	5.	Osnove psihologije	O	2	2	0	5
	6.	Strani jezici	I	2	1	0	4
				16	8	0	30

Sem.		Predmet	Status	P	V	DON	ECTS
3.	1.	Opšta sociologija 1	O	3	3	0	7
	2.	Metodologija društvenih nauka	O	3	1	0	6
	3.	Klasične sociološke teorije	O	3	3	0	7
	4.	Ruralna sociologija	O	2	2	0	5
	5.	Sociologija prava	I	2	2	0	5
	5.	Socijalna ekologija	I	2	2	0	5
				13	11	0	30

Sem.		Predmet	Status	P	V	DON	ECTS
4.	1.	Sociologija društvenih konflikata	O	2	2	0	5
	2.	Sociologija rada	O	2	2	0	5
	3.	Urbana sociologija	O	2	2	0	6
	4.	Sociologija morala	O	2	2	0	4
	5.	Socijalna antropologija	O	2	2	0	5
	6.	Sociologija masovnih komunikacija	I	2	2	0	5
		Istorijska sociologija	I	2	2	0	5
		Sociologija sporta	I	2	2	0	5
				12	12	0	30

Sem.		Predmet	Status	P	V	DON	ECTS
5.	1.	Sociologija politike	O	3	3	0	7
	2.	Sociologija kulture	O	3	3	0	7
	3.	Opšta sociologija 2	O	2	2	0	6
	4.	Studije roda	O	2	2	0	5
	5.	Sociologija svakodnevnog života	I	2	2	0	5
		Etika	I	2	2	0	5
		Etnologija	I	2	2	0	5
		Sociologija medicine	I	2	2	0	5
				12	12	0	30

Sem.		Predmet	Status	P	V	DON	ECTS
6.	1.	Savremene sociološke teorije	O	3	3	0	7
	2.	Socijalna patologija	O	3	3	0	7
	3.	Sociologija porodice	O	2	2	0	6
	4.	Socijalna demografija	O	2	2	0	5
	5.	Metodologija nauke	I	2	2	0	5
	5.	Sociologija nauke	I	2	2	0	5
				12	12	0	30

Sem.		Predmet	Status	P	V	DON	ECTS
7.	1.	Metodologija socioloških istraživanja	O	3	3	0	7
	2.	Sociologija religije	O	3	3	0	7
	3.	Sociologija obrazovanja	O	2	2	0	6
	4.	Demokratija i ljudska prava	O	2	2	0	5
	5.	Sociologija rata	I	2	2	0	5
		Sociologija etniciteta	I	2	2	0	5
		Svjetske religije	I	2	2	0	5
				12	12	0	30

Opšti smjer

Sem.		Predmet	Status	P	V	DON	ECTS
8.	1.	Statistika u sociološkim istraživanjima	O	3	3	0	7
	2.	Sociologija menadžmenta	O	2	2	0	5
	3.	Sociološki praktikum	O	1	2	2	5
	4.	Završni rad	O	0	0	0	8
	5.	Sociologija ljudskih resursa	I	2	2	0	5
	5.	Sociologija marginalnih grupa	I	2	2	0	5
				8	9	2	30

Nastavnički smjer

Sem.		Predmet	Status	P	V	DON	ECTS
8.	1.	Statistika u sociološkim istraživanjima	O	3	3	0	7
	2.	Pedagogija sa didaktikom	O	2	2	0	5
	3.	Kultura religija	O	3	3	0	7
	4.	Metodika nastave socioliologije sa hospitovanjem	O	2	3	0	6
	5.	Sociologija društvenih grupa	I	2	2	0	5
	5.	Sociologija umjetnosti	I	2	2	0	5
				12	13	0	30

NAČIN IZVOĐENJA STUDIJA I POTREBNO VRIJEME IZVOĐENJA STUDIJA

Studije se organizuju kao redovne u sjedištu. Studij traje četiri godine a svaku godinu čine po dva semestra (zimski i ljetni).

Rad studenata kontinuirano se prati i permanentno evaluira. Studenti su obavezni da aktivno učestvuju na predavanjima i seminarskim vježbama, prikupljajući određen broj bodova koji je predviđen za te aktivnosti. Konkretan program tema za seminarske vježbe sastavlja predmetni nastavnik sa svojim saradnicima. Oblici rada, inovacije u nastavi i mogući oblici predispitnih obaveza studenata su: prisustvo predavanjima i seminarskim vježbama, aktivno učešće u nastavi, kreativni eseji, kolokvijumi, seminarski radovi i istraživački projekti, uspešno prezentiran grupni rad, urađeni testovi, objavljeni radovi. Za pokazano znanje i aktivnost studenti se ocenjuju prema Zakonu, Pravilniku i Uputstvu o ocenjivanju. Na početku školske godine predmetni nastavnik upoznaje studente sa temama i pitanjima, načinom i oblicima rada, brojem bodova koje donose konkretne predispitne aktivnosti.

Potrebno vrijeme za studijski program prvog ciklusa je četiri akademske godine ili osam semestara. Opterećenje studenata se izražava tokom nastavnog procesa u ESTS bodovima. Student je dužan da izvrši sve nastavne obaveze, položi sve ispite i ostvari 240 bodova. Stiče diplomu studija prvog ciklusa i akademski naziv profesor sociologije.

BODOVNA VRIJEDNOST STUDIJSKOG PROGRAMA ISKAZANA U SKLADU SA „ECTS“

Bodovna vrijednost predmeta iskazana je u skladu sa Evropskim sistemom prenosa bodova. Svi predmeti imaju bodovnu vrijednost a ukupan broj bodova koji se stiče je 30 u svakom semestru. Ukupan broj bodova u toku studija iznosi 240. Broj ECTS za kontakt sate u okviru predavanja i vježbi računajući i položene ispite, seminarske radove naveden je u listi obaveznih i izbornih predmeta za prvi ciklus studija sociologije.

KRITERIJI I USLOVI PRENOSA ECTS BODOVA

Uslovi prenosa ECTS bodova sa jednog studijskog programa na drugi unutar Univerziteta kao i između Univerziteta u Banjaluci i drugih univerziteta definisani su Pravilima studiranja na prvom i drugom ciklusu studija, članovima 24. do 29.

PODUDARNOST SA DRUGIM STUDIJSKIM PROGRAMIMA SOCIOLOGIJE

Studijski program je podudaran sa studijskim programima:

1. Filozofski fakultet u Beogradu

2. Filozofski fakultet u Skoplju

3. Filozofski fakultet u Nikšiću

KRITERIJI I NAČIN OSIGURANJA KVALITETA

Na Univerzitetu u Banjoj Luci se od 2008. godine izvodi redovna godišnja evaluacija nastavnog procesa kroz anketiranje studenata. Između ostalog, ta evaluacija sadrži mnoge pokazatelje kvaliteta samog studijskog programa. Pored toga izvode se analize prolaznosti i uspjeha i prati napredovanje studenata tokom studija. U toku je izrada strategije kvaliteta koja će razraditi i druge vidove evaluacije kao i procedure za otklanjanje propusta i podizanje kvaliteta studijskog programa.

USLOVI ZA PRELAZAK SA DRUGIH STUDIJSKIH PROGRAMA U OKVIRU ISTIH I SRODNIH STUDIJA

Prema Pravilima studiranja na I i II ciklusu studija (Član 24.) uslove prelaska sa drugih studijskih programa utvrđuje Senat Univerziteta, na prijedlog Vijeća fakulteta. Za iste studijske programe nema posebnih uslova. Od ostalih studijskih programa moguć je prelazak samo ako su srodni studijski programi. Pod srodnim studijskim programom podrazumijeva se program koji sadrži 70% nastavnih predmeta iz užih naučnih oblasti naučnog polja političkih nauka. Student može preći sa drugih programa osnovnih akademskih studija na ovaj program ukoliko položi diferencijalne ispite koje utvrđuje Vijeće studijskog programa političkih nauka, na osnovu uvida u sadržaj studijskog programa sa kojeg se prelazi.